Pastor

Reflectie op reflectie

Nog enkele dagen te gaan, en dan is de periode van advent al weer voorbij en vieren we het Kerstfeest. Advent betekent: komst. In de kerk kijken we uit naar de komst van het Licht, het Kind, in de Kerstnacht. Vier hele weken, vier zondagen zijn er dan beschikbaar geweest om naar die komst uit te zien. Dat moet toch afdoende gelegenheid geboden hebben tot reflectie, bezinning, inkeer. Leidende vragen konden -kunnen- daar bij zijn: wat heb ik eigenlijk aan dat Licht, verdrijft het écht de duisternis, wat betekent dat Kind in mijn leven, wat moet ik met heel dat aloude maar onwaarschijnlijke verhaal.

Want zeg nou zelf. Onze vragen komen bij bosjes. Een Koningskind, oké, maar hoezo dan die stal. Een stralende ster, oké, maar hoezo dan engelenkoren die neerdalen in een veld waar een koppel ruige kerels een schaapskudde bijeenhoudt. Jozef en Maria, zoals het verhaal gaat, onderweg op een lange, lange reis, hoogzwanger en wel, door onherbergzaam land, oké, maar hoezo dan dat Jozef aan die zwangerschap niet te pas was gekomen. Redenen genoeg om in die periode van vier weken inderdaad eens wat tijd in te ruimen voor enige bezinning. Want je wilt toch straks ook geen Kerst vieren met veel toeters en bellen als je geen idee hebt wat het hele feest voor jou te betekenen heeft. Want wat viér je dan eigenlijk. Het kerstdiner? Daarom dus die vraag. Wat héb ik nou eigenlijk aan dat Licht. Eenieder van ons mag en kan die vraag op eigen wijze proberen te beantwoorden. Hoe mooi is het om antwoord voor jezelf te vinden. Dan heb je tenminste wat licht op je pad.

Velen leven echter precies andersom. Zij leven, door de nood gedwongen, met ántwoorden waarbij ze maar niet de juiste vráág kunnen vinden. Zij leven in realiteiten en omstandigheden die erbarmelijk zijn, en waar niemand weet te achterhalen wat daar dan de juiste vraag is die gesteld moet worden alvorens die realiteit aangepakt en veranderd kan worden -veranderd van erbarmelijk naar menswaardig.

Ons kan dat aanmoedigen om te achterhalen wat de kwaliteit van onze vragenstellerij is. Want is de vraag wat wij hébben aan dat Licht eigenlijk wel zo’n kwalitatief hoogstaande vraag?

Het Kind dat verwacht wordt met Kerst, mag ons in dit opzicht inderdaad wel alvast aan het denken gaan zetten. Want zelfs Hij zal niets anders laten zien dan dat het in het leven niet om hébben gaat. En zeker niet om de vraag wat wij zélf aan iets hebben. Hijzelf zal niks hebben. Geeneens fatsoenlijke babykleertjes. En ook aan het eind van zijn leven zal zijn kleding hem worden afgenomen. Hij weet: in het leven gaat het nooit om hebben. Het gaat om geven. Om delen. Om verbinden.

zeepbelEn kijk. Dat brengt ons verder. Op de afbeelding bij deze tekst ziet u tegen een zwarte achtergrond een bol, het lijkt de wereldbol wel, met daarin prachtige kleuren in heldere tinten. Is het wel de wereldbol? Met enige verbeelding zie je er iets heel anders in: een zeepbel. Bellenblaas. U weet wel. Het ziet er prachtig uit maar één prik erin en hij spat uit elkaar. Pats! Weg is hij!

De vraag wat wij hébben aan het Licht dat in de wereld komt is, denk ik eerlijk gezegd, uiteindelijk ook zo’n zeepbel. Een veel betere vraag zou zijn wat wij te géven hebben door dat Licht. Of we erdoor in staat zijn om anderen aan een glimpje licht te helpen. Of we capabel genoeg zijn om in te zien dat ons leven niet om onszelf draait maar juist om de ander. Dat geven zaliger is dan ontvangen. Dat het weliswaar fijn zou zijn als al jouw eigen duisternis voor eens en voor altijd verdreven zou worden, maar wat dan met al die duisternis in de levens van de anderen, wereldwijd. Ben jijzelf in staat om in dié levens licht te brengen?

Advent biedt de mogelijkheid tot bezinning. Tot het vinden van de juiste vragen bij antwoorden die het leven zelf voor ons in petto heeft. Zodat je met Kerst dan misschien een paar dingen gevonden hebt die je daadwerkelijk vieren kunt. Dat je erachter bent gekomen dat je iets te geven en te delen hebt, bijvoorbeeld. Iets waarmee je je niet zozeer verbindt aan je eigen fijne leven maar aan heel de wereld. Niet dat geven, delen en verbinden altijd zo feestelijk is. Maar de juiste vraag daarbij is: waar kies je voor. Ga je voor hebben, ga je voor geven?

Het Kind en het Licht komen eraan om ons te laten zien dat voor de wereld die in duisternis verloren ligt, toch hoop bestaat, en onbaatzuchtigheid. De wereld om ons heen heeft óns nodig. Als je geeft wat je kunt, deelt wat je hebt en je van binnenuit verbindt met de ander, dan kan daar naar hartenlust in worden geprikt. Maar lek ga je nooit.

Ik wens u en jullie allen heel graag een betekenisvolle verdere periode van advent. En een gezegend Kerstfeest!

Maria Opgelder